Waarom doe je wat je doet en is dat goed voor je? Wil ik dit wel? Moet ik veranderen? En waarom eigenlijk? Van wie? Vragen waar ieder mens in meer of mindere mate mee te maken krijgt en vooral als veranderen noodzaak is, omdat je zó niet verder kunt.
Waarom doe je wat je doet? Is wat je doet goed voor je? Wat is goed, wat is niet goed? Wil ik dit wel? Wil of moet ik veranderen? En waarom zou ik eigenlijk moeten veranderen? Van wie? Allemaal vragen waar ieder mens in meer of mindere mate mee te maken krijgt, maar vooral als de nood aan de man is. Als veranderen noodzaak is, omdat je zó niet verder kunt.
Als geconditioneerde wezens hobbelen we over de aarde rond. Voor je het weet, heb je je oordeel klaar, handel je zoals je gewend bent, doe je wat je doet, reageer je zoals je reageert. En als iemand je een spiegel voorhoudt kan je ook nog uitroepen: “ja maar, zo ben ik nu eenmaal!” We reageren dus in een fractie van een seconde, aangestuurd door ons onbewuste, onze ingesleten automatische patronen. Terwijl we denken dat we rationele, nadenkende wezens zijn, acteren we toch vaak als een kip zonder kop.
Volgens filosoof Awee Prins, had Rodin het motto “toujours travailler” en is voor velen van ons in de huidige tijd het adagium “toujours masturber” geworden. Het liefst gaan we van hoogtepunt naar hoogtepunt, van leuk naar leuk. Alles moet nieuw, spannend en interessant zijn. Vervelende, donkere kanten van onszelf zien we liever niet. Zeker in het huidige digitale tijdperk, ook met dank aan FaceBook, lijkt het of we geen een saai leven mogen hebben. Je Face is een oppervlak, maar wat zit eronder, erachter? Dat zie je niet meer op je smartphone of tablet, maar alleen face-to-face. Wat is nog realiteit? Alleen het mooie, prettige, leuke en lieve? Soms vergeten we het, maar iedereen wéét dat ons leven zich in werkelijkheid beweegt tussen twee polen: een positieve en een negatieve. Het een bestaat niet zonder het andere. Yin kan niet zonder Yang, de kop niet zonder de munt, de Ha niet zonder de Tha. Soms slaat de weegschaal door naar de ene kant en soms naar de andere.
Ha-tha yoga beoogt onder meer de polariteiten, de plussen en de minnen, te verenigen in je lichaam en daarmee in je leven. Door deze vereniging ontdekken we de eenheid, de heelheid, de ruimte, dat wat we werkelijk zijn en waarin alles bestaat. Yoga spreekt ons volledig menselijk potentieel aan. Van het grofstoffelijke lichaam tot de fijnstoffelijke geest en onze verbinding met het grotere geheel. De essentie van de praktische yoga beoefening gaat over vertraging en bewustwording: dat het onbewuste in het bewustzijn komt. Het helpt je de buitenwereld los te laten; in te keren; rust te hervinden; te reflecteren; langzaam, dus bewust te bewegen; je geconditioneerde patronen tegen te komen en deze, waar mogelijk, op te lossen.
Dat wat je op de yogamat tegenkomt, zegt immers ook iets over jezelf buiten het yogazaaltje. Vergelijk ik me met anderen. Wil ik de beste zijn, loop ik de kantjes ervan af, geef ik snel op als het lastig wordt, ervaar ik grenzen en wat doe ik dan? Begin ik er niet aan omdat ik “dat toch niet kan”. Ben ik ongeduldig, zorg ik goed voor mezelf, ben ik nonchalant, angstig, afgeleid, druk, gespannen. Ruim ik de yogaspulletjes netjes op of loop ik zomaar weg? Kan ik tegen stilte, ben ik bang voor wat ik in de stilte tegenkom? Heb ik nou wéér teveel gegeten van te voren. Verandert dit nou nooit?
Yoga maakt dat je bewuster wordt en door bewustwording verander je. Het is een proces in jezelf, een ander kan je iets aanreiken of je begeleiden, maar het niet voor je doen. In deze jachtige wereld willen mensen vaak een snelle oplossing als er problemen zijn. Yoga is dit niet. Het is geen instant oplossing voor problemen, stress, verandering of een ongelukkig leven. Geen pil die snel verlichting geeft. Alleen door steeds weer opnieuw, langdurig te beoefenen, ook door te gaan als het even niet meer zo fijn of ontspannend is, yoga in de diepte te beleven en zelfstudie, kunnen er inzichten komen. Soms valt er ineens een kwartje; een wonder, een inzicht, als een cadeautje dat je toekomt. En zie je bovendien in dat het geen zin heeft om dit vast te grijpen! Hoe aanlokkelijk dat ook is. Als vervolgens nog het inzicht dat je denkt dat je begrijpt waar het werkelijk om gaat oplost, is dat ook weer een diepgaande verandering! Dan blijkt opeens dat je nergens aan vast zit.
Door: Femke Dekkers. Dit artikel is geplaatst in de Yogakrant.